Ho ở trẻ sơ sinh là tình trạng phổ biến, nhưng điều này có thể trở nên nghiêm trọng hơn đối với trẻ sinh mổ. Bài viết sẽ giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân và cách trị ho cho bé tại nhà mà không cần dùng thuốc.
Nguyên nhân khiến trẻ sinh mổ dễ bị ho
Ho là phản ứng tự nhiên của cơ thể để làm sạch đường thở, và hầu hết các trường hợp ho ở trẻ là do nhiễm virus hoặc các tác nhân môi trường. Tuy nhiên, trẻ sinh mổ thường dễ gặp các vấn đề về hô hấp hơn so với trẻ sinh thường. Nguyên nhân là do trẻ sinh mổ không tiếp xúc với các lợi khuẩn từ âm đạo của mẹ, dẫn đến hệ miễn dịch kém phát triển hơn. Một nghiên cứu chỉ ra rằng, trẻ sinh mổ có nguy cơ nhiễm trùng hô hấp cao gấp 1.3 lần so với trẻ sinh thường. Điều này khiến trẻ sinh mổ dễ bị ho và mắc các bệnh liên quan đến hô hấp hơn.
Trẻ sinh mổ cũng dễ bị trào ngược dạ dày thực quản và các vấn đề về hô hấp do dịch ối không được đẩy ra khỏi phổi khi sinh qua ngã âm đạo. Kết quả là trẻ sinh mổ thường có nguy cơ mắc hen suyễn và nhiễm trùng đường hô hấp cao hơn.
Khi nào nên lo lắng về cơn ho của trẻ?
Mặc dù ho không phải lúc nào cũng là dấu hiệu của một bệnh lý nghiêm trọng, nhưng nếu ho kéo dài trên 3 tuần hoặc kèm theo các triệu chứng khác như khó thở, thở nhanh, da mặt xanh tái, sốt cao, hay trẻ ho ra máu, bạn cần nhanh chóng đưa bé đi khám để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời.
Những dấu hiệu khác đáng chú ý bao gồm trẻ yếu ớt, khó chịu, dễ cáu kỉnh, hoặc có biểu hiện mất nước như môi khô, tiểu ít. Đặc biệt, nếu trẻ dưới 3 tháng tuổi bị ho kèm theo sốt, bạn cần đưa bé đến bệnh viện ngay.
Chăm sóc dinh dưỡng cho bé bị ho
Khi trẻ bị ho, việc cung cấp đủ dinh dưỡng là điều rất quan trọng. Đối với trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh mổ, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng quý giá giúp tăng cường hệ miễn dịch. Trong sữa mẹ có chứa HMO (Human Milk Oligosaccharides), một dưỡng chất quan trọng giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng hô hấp ở trẻ. Các nghiên cứu cho thấy HMO có thể giảm nguy cơ nhiễm trùng hô hấp ở trẻ đến 66%.
Ngoài HMO, sữa mẹ còn chứa các chất giúp tăng cường hệ miễn dịch như nucleotide và lợi khuẩn Bifidobacterium. Những dưỡng chất này không chỉ giúp trẻ sinh mổ tăng cường miễn dịch mà còn hỗ trợ hệ tiêu hóa khỏe mạnh.
Đối với trẻ lớn hơn, mẹ cần đảm bảo bổ sung đủ nước cho bé bằng cách cho bé uống nước lọc, nước trái cây tự nhiên. Tránh các loại đồ uống có ga hoặc nước cam, vì chúng có thể làm kích ứng cổ họng của trẻ.
Các phương pháp trị ho tại nhà cho bé
Có một số phương pháp đơn giản mà mẹ có thể áp dụng tại nhà để giúp bé giảm ho mà không cần dùng thuốc. Dưới đây là một số cách mà bạn có thể thử:
- Cho bé uống nước ấm: Đối với trẻ từ 6 tháng đến 1 tuổi, nước ấm có thể giúp làm dịu cổ họng và giảm ho. Tuy nhiên, nếu bé dưới 3 tháng tuổi, bạn nên đưa bé đến bác sĩ trước khi thử bất kỳ phương pháp nào.
- Nước chanh ấm và mật ong: Đối với trẻ trên 1 tuổi, bạn có thể cho bé uống nước chanh ấm hoặc mật ong. Tuy nhiên, không nên cho trẻ dưới 1 tuổi dùng mật ong vì có thể gây ngộ độc.
- Viên ngậm ho: Đối với trẻ từ 6 tuổi trở lên, mẹ có thể cho bé dùng viên ngậm ho để giảm ngứa cổ họng. Lưu ý không nên cho trẻ dưới 6 tuổi dùng viên ngậm dạng kẹo cứng để tránh nguy cơ mắc nghẹn.
Tuy nhiên, nếu ho của bé ảnh hưởng đến giấc ngủ hoặc kéo dài, việc dùng thuốc ho không kê đơn có thể là giải pháp, nhưng bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi cho bé sử dụng.
Giữ vệ sinh và môi trường sống sạch sẽ
Một trong những cách hiệu quả nhất để ngăn ngừa ho và các bệnh liên quan đến đường hô hấp là giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường xung quanh. Dạy trẻ rửa tay thường xuyên, che miệng khi ho hoặc hắt hơi, và vứt bỏ khăn giấy sau khi sử dụng có thể giúp ngăn ngừa sự lây lan của vi khuẩn.
Ngoài ra, việc giữ không gian sống sạch sẽ, thoáng mát, và tránh xa các tác nhân gây kích ứng như khói thuốc lá, ô nhiễm không khí cũng là biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Chăm sóc đặc biệt cho bé sinh mổ
Vì bé sinh mổ có hệ miễn dịch yếu hơn, việc chăm sóc dinh dưỡng và sức khỏe của bé cần được chú trọng hơn nữa. Việc cung cấp các dưỡng chất quan trọng từ sữa mẹ, duy trì chế độ dinh dưỡng đầy đủ và đảm bảo vệ sinh sạch sẽ sẽ giúp bé tránh được các bệnh nhiễm trùng hô hấp.
Trong trường hợp không thể cho bé bú sữa mẹ, bạn có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để tìm nguồn dinh dưỡng thay thế đảm bảo cung cấp đủ HMO, nucleotide và lợi khuẩn giúp bé tăng cường miễn dịch.
Kết luận
Việc chăm sóc bé sinh mổ bị ho không phải là điều dễ dàng, nhưng với các biện pháp dinh dưỡng hợp lý, vệ sinh sạch sẽ và theo dõi sức khỏe cẩn thận, mẹ hoàn toàn có thể giúp bé vượt qua cơn ho một cách an toàn mà không cần sử dụng thuốc. Điều quan trọng là luôn chú trọng việc cung cấp đủ dinh dưỡng từ sữa mẹ và duy trì một môi trường sống lành mạnh để bé phát triển khỏe mạnh.
